Co oznacza “wykonanie umowy” w sprawie SKD?

Dzisiaj pragniemy zwrócić uwagę na wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 20 grudnia 2023 r. (V Ca 3184/23)

Stan faktyczny:

W pozwie złożonym 1 grudnia 2022 r. strona powodowa (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) wniosła o zasądzenie od strony pozwanej (banku) kwoty 21.070,16 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 listopada 2022 r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu.

Uzasadniając pozew, strona powodowa wskazała, że pozwany bank zawarł z konsumentem umowę kredytu konsumenckiego na okres 120 miesięcy. W dniu 22 września 2022 r. kredytobiorca zawarł umowę cesji wierzytelności pieniężnych (obecnych i przyszłych) wynikających z zastosowania sankcji kredytu darmowego.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, wydanym w dniu 21 grudnia 2022 r., pod sygn. II Nc 10461/22, żądanie pozwu zostało uwzględnione w całości. Strona pozwana złożyła sprzeciw, w którym zaskarżyła nakaz zapłaty w całości i wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenia od strony powodowej kosztów postępowania.

Wyrokiem z 18 lipca 2023 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy - Mokotowa w Warszawie oddalił powództwo. Omawiany wyrok wydano w postępowaniu odwoławczym na skutek apelacji powoda.

Apelację uwzględniono –  Sąd Okręgowy zmienił wyrok Sądu I instancji zasądzając kwotę dochodzoną pozwem w całości wraz z kosztami procesu.

Kwestie podniesione w apelacji, które przyczynią się do kształtowania linii orzeczniczej korzystnej dla pożyczkobiorców w sprawach SKD:

Wykładania pojęcia „wykonanie umowy”

o   „Wykonanie umowy”, jak uznał Sąd Okręgowy, nie może być rozumiane jako data jej zawarcia. Wykonanie umowy kredytu konsumenckiego determinuje spełnienie obowiązków z niej wynikających przez obie strony zawierające umowę. Realizacja umowy przez kredytodawcę występuje z chwilą uruchomienia kwoty kredytu, zaś po stronie kredytobiorcy, za wykonanie umowy należy przyjąć datę spłaty całości kredytu, także dopiero od spłaty całości kredytu należy liczyć należy termin roczny do złożenia oświadczenia o skorzystaniu z SKD.

Obowiązek informacyjny

o   W ocenie apelującego uznanie przez Sąd Rejonowy, że strona pozwana wykazała prawidłowość RRSO poprzez zamieszczenie w umowie dowolnej wartości procentowej wraz z założeniami do jej wyliczenia stanowiło naruszenie. Umowa powinna określać RRSO oraz całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia. W orzecznictwie sądów powszechnych prezentowany jest pogląd o braku podstaw do obciążania kredytobiorcy odsetkami umownymi od kredytowanych kosztów kredytu. Dodanie takich odsetek do całkowitego kosztu kredytu, jak słusznie podniósł apelujący, powoduje, iż wartość RRSO w umowie wskazana jest w sposób nieprawidłowy.

o   W orzecznictwie sądów powszechnych prezentowany jest pogląd, że Bank winien przedstawić konsumentowi rozliczenie umowy kredytu - w zakresie pojęcia rozliczenia mieści się nie tylko spłata wszelkich pozaodsetkowych kosztów kredytu, ale również przedstawienie danych umożliwiających konsumentowi weryfikację wyliczenia kwoty należnej od kredytodawcy. W takiej sytuacji bank nie może zasłaniać się tajemnicą bankową w zakresie, w którym uniemożliwiłby konsumentowi skuteczne dochodzenie roszczeń, ponieważ w myśl art. 104 ust. 3 Prawa bankowego banku co do zasady nie obowiązuje zachowanie tajemnicy bankowej wobec osoby, której dotyczą informacje objęte tajemnicą. Przepis ten zatem umożliwia też udostępnienie cesjonariuszowi niezbędnych informacji niezbędnych do dochodzenia roszczenia nabytego od kredytobiorcy. Odmowa wykonania zobowiązania powinna skutkować wyciągnięciem konsekwencji natury proceduralnej z takiej postawy strony postępowania, tj. przyjęciem, iż okoliczności faktyczne na udowodnienie których dowód był wnioskowany winny być uznane za przyznane przez stronę pozwaną.

Cieszymy się, że coraz więcej sądów dostrzega naruszenia banków i że SKD jest coraz częściej egzekwowana. Oby tak dalej!

Poniżej prezentujemy treść całego wyroku wraz z uzasadnieniem:

Sentencja

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2023 r. w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) sp.z.o.o. z siedzibą w Ł. przeciwko (...) Bankowi (...) S.A. z siedzibą w W. o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

z dnia 18 lipca 2023 r., sygn. akt II C 358/23

I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że nadaje mu następującą treść:

1. "zasądza od pozwanego (...) Banku (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz (...) sp.z.o.o. z siedzibą w Ł. kwotę 21.070,16 zł (dwadzieścia jeden tysięcy siedemdziesiąt złotych szesnaście groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienia od dnia 20 listopada 2020 r. do dnia zapłaty;

2. zasądza od pozwanego (...) Banku (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz (...) sp.z.o.o. z siedzibą w Ł. kwotę 4061 zł (cztery tysiące sześćdziesiąt jeden złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty."

II. zasądza od pozwanego (...) Banku (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz (...) sp.z.o.o. z siedzibą w Ł. kwotę 2854 zł (dwa tysiące osiemset pięćdziesiąt cztery złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej od dnia uprawomocnienia się orzeczenia w zakresie kosztów zastępstwa procesowego do dnia zapłaty.

Uzasadnienie faktyczne

W pozwie złożonym 1 grudnia 2022 r. strona powodowa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od strony pozwanej (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 21.070,16 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 listopada 2022 r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że pozwany bank zawarł z konsumentem umowę kredytu konsumenckiego na okres 120 miesięcy. W dniu 22 września 2022 r. kredytobiorca zawarł umowę cesji wierzytelności pieniężnych (obecnych i przyszłych) wynikających z zastosowania sankcji kredytu darmowego, tj. art. 45 ustawy om kredycie konsumenckim.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, wydanym w dniu 21 grudnia 2022 r., pod sygn. II Nc 10461/22, żądanie pozwu zostało uwzględnione w całości.

W złożonym sprzeciwie strona pozwana zaskarżyła nakaz zapłaty w całości i wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenia od strony powodowej kosztów postępowania.

Wyrokiem z 18 lipca 2023 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy - Mokotowa w Warszawie oddalił powództwo (pkt.

1) oraz zasądził od strony powodowej na rzecz strony pozwanej kwotę 3.617 zł (pkt.

2) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu.

Z dniem 3 listopada 2023 r. dokonana została zmiana firmy powoda na: (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. (k.203-206).

Apelację od powyższego wyroku wywiodła strona powodowa zaskarżając go w całości. Orzeczeniu zarzuciła:

1. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

a) art. 45 ust. 5 u.k.k. w zw. z art. 45 ust. 1 u.k.k. poprzez błędną wykładnię przepisu i przyjęcie, że pojęcie "wykonanie umowy" należy rozumieć dzień udostępnienia środków pożyczkobiorcy;

b) art. 45 ust. 1 ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim poprzez jego niezastosowanie i oddalenie powództwa;

c) art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k. w zw. z art. 5 ust. 6-7 i 10 oraz 12 u.k.k. w zw. z art. 45 ust. 1 u.k.k. poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, że pozwana nie naruszyła obowiązku informacyjnego poprzez wskazanie RRSO i całkowitej kwoty do zapłaty;

d) art. 6 k.c. w zw. z art. 5 i 8 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG poprzez błędną wykładnię i ocenę, że samo wskazanie dowolnej wartości i założeń przyjętych do jej obliczenia RRSO stanowi spełnienie obowiązku informacyjnego;

e) art. 30 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 45 ust. 1 u.k.k. poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, niewskazanie w umowie o kredyt konsumencki warunku determinującego zmianę kosztów, jakim-jest skorzystanie z sankcji kredytu darmowego nie stanowi obowiązków informacyjnych oraz że samo odesłanie do Tabeli Opłat i Prowizji za czynności związane z obsługą kredytu stanowi wypełnienie obowiązków informacyjnych wobec konsumenta;

f) art. 30 ust. 1 pkt 10 i 16 u.k.k. w zw. z art. 49 ust. 1 u.k.k poprzez błędną wykładnię i uznanie, że ww. przepis nie wymaga od kredytodawcy zamieszczenia w umowie kredytu konsumenckiego informacji o tym, że całkowity koszt kredytu w razie jego wcześniejszej spłaty ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy;

2. naruszenie przepisów prawa procesowego, mające wpływ na rozstrzygnięcie, tj.:

a) art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie wewnętrznie sprzecznych ustaleń faktycznych, przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i uznanie, że w umowie były wskazane RRSO i całkowita kwota do zapłaty, a nadto poprzez błędne ustalenie, że umowa kredytowa zawiera warunki, na jakich koszty opisane w art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k. mogą ulec zmianie;

b) art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c. i dowolną ocenę dowodów oraz sprzeczne z zasadami logicznego rozumowania uznanie, że strona pozwana wykazała prawidłowość RRSO poprzez zamieszczenie w umowie kredytowej dowolnej wartości;

c) art. 233 § 2k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 248 § 1 k.p.c. poprzez nieobciążenie pozwanej negatywnymi konsekwencjami niewykonania zobowiązania w zakresie przedstawienia dokumentacji wskazanej przez powódkę;

W związku z podniesionymi zarzutami apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt 1 poprzez uwzględnienie powództwa w całości, a w konsekwencji zmianę wyroku w pkt 2 poprzez zasądzenie od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kosztów procesu za postępowanie przed Sądem I instancji, według norm przepisanych oraz zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Uzasadnienie prawne

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie, a część z zarzutów wskazanych w apelacji uznać należało za trafne, skutkujące koniecznością zmiany wyroku.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutu opartego na treści art. 45 ust. 5 u.k.k. w zw. z art. 45 ust. 1 u.k.k. w kontekście wykładni pojęcia "wykonanie umowy", jako terminu warunkującego rozpoczęcie biegu rocznego terminu do złożenia oświadczenia w przedmiocie skorzystania z sankcji kredytu darmowego. W ocenie Sądu Okręgowego słusznie podnosi powód, iż przyjęcie przez Sąd meriti, iż przez wykonanie umowy należy rozumieć datę jej zawarcia jest błędne. Sąd odwoławczy stoi na stanowisku, że wykonanie umowy kredytu konsumenckiego determinuje spełnienie obowiązków z niej wynikających przez obie strony zawierające umowę. Realizacja umowy przez kredytodawcę występuje z chwilą uruchomienia kwoty kredytu, zaś po stronie kredytobiorcy, za wykonanie umowy należy przyjąć datę spłaty całości kredytu. Dopiero od tej chwili liczyć należy termin roczny do złożenia oświadczenia. Skoro w sprawie niniejszej nie doszło jeszcze do spłaty całkowitej kredytu, nie może być mowy o przekroczeniu terminu do skorzystania z sankcji kredytu darmowego przez kredytobiorcę. Mając na uwadze powyższe zarzut apelującego w tym zakresie uznać należało za zasadny.

Apelujący podnosił zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Zgodnie z ugruntowaną linią orzeczniczą dokonana przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie zakwestionowana tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu jest sprzeczne z doświadczeniem życiowym (m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 23 czerwca 2016 r., III AUa 164/16). Nie jest wobec tego, dla uznania zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. za zasadny, wystarczającym poprzestanie przez stronę na wyrażeniu odmiennej oceny poszczególnych dowodów i przedstawieniu własnej wersji zdarzeń, jej zdaniem prawdziwej, opartej na takiej właśnie ocenie, odmiennej od tej, którą została dokonana przez Sąd (m.in. wyrok Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2001, sygn. IV CKN 970/00 i z 6 lipca 2005 r., sygn. III CK 3/05).

W ocenie apelującego uznanie przez Sąd Rejonowy, że strona pozwana wykazała prawidłowość RRSO poprzez zamieszczenie w umowie dowolnej wartości procentowej wraz z założeniami do jej wyliczenia stanowiło naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c. w zw. z art. art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k. w zw. z art. 5 ust. 6-7 i 10 oraz 12 u.k.k. w zw. z art. 45 ust. 1 u.k.k. oraz art. 6 k.c. w zw. z art. 5 i 8 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG. Sąd Okręgowy podzielił pogląd apelującego uzasadniający ocenę co do naruszenia powyższych przepisów w całej rozciągłości. Zgodnie z treścią art. art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k. umowa powinna określać rzeczywistą roczną stopę oprocentowania (RRSO) oraz całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia. W orzecznictwie sądów powszechnych prezentowany jest pogląd o braku podstaw do obciążania kredytobiorcy odsetkami umownymi od kredytowanych kosztów kredytu. Dodanie takich odsetek do całkowitego kosztu kredytu, jak słusznie podnosi apelujący, powoduje, iż wartość RRSO w umowie wskazana jest w sposób nieprawidłowy. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Warszawie "Zgodnie z art. 5 pkt 7 u.k.k. całkowita kwota kredytu to suma wszystkich środków pieniężnych, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt. Do powyższej kwoty nie mogą więc być wliczone opłaty za udzielenie kredytu, w tym opłaty, prowizje i odsetki. Wszystkie koszty związane z udzieleniem kredytu powinny być umieszczone w całkowitym koszcie kredytu." (vide Wyrok SA w Warszawie z dnia 15.02.2007, sygn. VI ACa 560/16). Wobec podniesienia tego zarzutu przez powoda w toku procesu, ciężar dowodu poprawności wyliczenia spoczywa na pozwanym banku. To pozwany winien wykazać, że konsument nie został wprowadzony w błąd, a przyjęte założenia oraz dokonane wyliczenia zostały wykonane prawidłowo. Materiał dowodowy zgromadzony w aktach sprawy nie pozwala na przyjęcie, iż strona pozwana sprostała ciężarowi dowodu w tym zakresie i wykazała okoliczności przeciwne. Oznacza to, że Sąd Rejonowy nie dokonał właściwej oceny materiału dowodowego przyjmując, że przedmiotowa umowa kredytowa sporządzona została z uwzględnieniem postanowień art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k.

W niniejszej sprawie apelujący zarzucał także naruszenie przez Sąd Rejonowy artykułu 233 § 2 w zw. z art. 233 § 1 w zw. z art. 248 § 1 k.p.c. poprzez nie obciążenie pozwanej negatywnymi konsekwencjami niewykonania zobowiązania w zakresie obowiązku przedstawienia wnioskowanej przez powoda dokumentacji wobec przedłożenia dokumentu z "z wymazaną" treścią uniemożliwiającą odczytanie danych. Zarzut okazał się być słusznym, a to z następujących względów.

Powód w pozwie zawarł wniosek o zobowiązanie przez Sąd pozwanego w trybie art. 248 § 1 k.p.c. do złożenia zestawienia wpłat kredytobiorcy na poczet umowy pożyczki z rozbiciem na część kapitałową i odsetki, wskazując jednocześnie, że zawarty w wezwaniu do zapłaty wniosek nie został przez pozwany bank uwzględniony przed złożeniem pozwu. Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 29 maja 2023 r. Sąd Rejonowy zobowiązał pozwanego do przedstawienia pełnego harmonogramu płatności pożyczki stanowiącego załącznik do umowy wraz z aktualizacjami związanymi m.in. ze zmiana stopy procentowej, zaległościami itp. lub alternatywnie zestawienia wpłat kredytobiorcy na poczet umowy do dnia wydania zaświadczenia - w terminie 14 dni pod rygorem przyjęcia, że wpłaty były dokonywane zgodnie z harmonogramem wskazanym przez powoda (k. 122v). Tak sformułowane zobowiązanie nie zostało wykonane prze pozwanego. Sąd meriti natomiast uzasadniając wyrok wskazał, że nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosku powoda o zobowiązanie pozwanego do złożenia dokumentacji, gdyż z treści umowy cesji wynikał obowiązek kredytobiorcy dostarczenia cesjonariuszowi wszelkich dokumentów koniecznych do dochodzenia roszczeń od banku. Takie zobowiązanie stanowiło w ocenie Sądu I instancji niedopuszczalne odwrócenie zasady rozkładu ciężaru dowodu, a powód nie wykazał, aby u uzasadnionych racji nie mógł samodzielnie pozyskać tych dokumentów od cedenta. Sąd Okręgowy nie podziela tego poglądu.

W orzecznictwie sądów powszechnych prezentowany jest pogląd, że w kontekście choćby żądania konsumenta opartego na treści art. 49 ust. 1 u.k.k. bank winien przedstawić konsumentowi rozliczenie umowy kredytu, a w zakresie pojęcia rozliczenia mieści się nie tylko spłata wszelkich pozaodsetkowych kosztów kredytu, ale również przedstawienie danych umożliwiających konsumentowi weryfikację wyliczenia kwoty należnej od kredytodawcy (vide wyrok tut. SO w Warszawie V Ca 2440/22, XXVII Ca 3363/22). W takiej sytuacji bank nie może zasłaniać się tajemnicą bankową w zakresie, w którym uniemożliwiłby konsumentowi skuteczne dochodzenie roszczeń, bowiem w myśl art. 104 ust. 3 Prawa bankowego banku co do zasady nie obowiązuje zachowanie tajemnicy bankowej wobec osoby, której dotyczą informacje objęte tajemnicą. Przepis ten zatem umożliwia też udostępnienie cesjonariuszowi niezbędnych informacji niezbędnych do dochodzenia roszczenia nabytego od kredytobiorcy. Odnośnie obowiązku wydania konsumentowi dokumentów dotyczących umowy kredytowej wypowiedział się nadto Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 12 października 2023 r. wydanym w sprawie C-326/22 stwierdzając, że "konsument może wymagać od kredytobiorcy wydania egzemplarza tej umowy oraz wszelkich informacji o spłacie kredytu, które nie zostały zawarte w samej umowie, lecz które są niezbędne do zweryfikowania, po pierwsze wyliczenia kwoty należnej od kredytodawcy z tytułu obniżki kredytu wynikającej z jego wcześniejszej spłaty, a po drugie, umożliwienia temu konsumentowi wytoczenia ewentualnego powództwa o zapłatę tej kwoty". Powyższe rozważania mają zastosowanie analogicznie w przypadku dochodzenia roszczenia formułowanego na podstawie art. 45 u.k.k. Brak jest zatem podstaw do przyjęcia, iż wobec treści umowy cesji zobowiązującej cedenta do udostepnienia wszelkiej dokumentacji cesjonariuszowi, bank mógł odmówić udostępnienia dokumentacji kredytobiorcy, czy też podmiotowi legitymującemu się umową przelewu wierzytelności.

W sprawie niniejszej uznać zatem należało, że brak było podstaw, by pozwany odmówił przedłożenia dokumentacji powodowi, a skoro nie uczynił tego przed złożeniem pozwu winien był zrobić to na zarządzenie Sądu rozpoznającego sprawę. Odmowa wykonania zobowiązania skutkować winna wyciągnięcie konsekwencji natury proceduralnej z takiej postawy strony postępowania: przyjęcie, iż okoliczności faktyczne na udowodnienie których dowód był wnioskowany winny być uznane za przyznane przez stronę pozwaną. Z tych względów Sąd Okręgowy uznał trafność zarzutów apelacyjnych dotyczących naruszenia artykułu 233 § 2 w zw. z art. 233 § 1 w zw. z art. 248 § 1 k.p.c.

Sąd Okręgowy uznał zarzuty oparte na treści art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 10 i 16 w zw. z art. 49 ust. 1 u.k.k., a dotyczące braku zamieszczenia w umowie precyzyjnych regulacji w zakresie warunków, na podstawie których może dojść do zmiany wysokości tabeli i opłat w kontekście w przypadku naruszenia przez kredytodawcę przepisów ustawy o kredycie konsumenckim, gdy kredyt podlega zwrotowi za niezasadne. W tym zakresie rozważania Sądu Rejonowego Sąd odwoławczy ocenił jako słuszne.

W tym stanie rzeczy dopatrując się zarzucanych przez apelującego naruszeń na podstawie art. 386 k.p.c. Sąd Okręgowy zmienił wyrok Sądu I instancji zasądzając kwotę dochodzoną pozwem w całości wraz z kosztami procesu.

O kosztach postępowania w instancji odwoławczej orzeczono na podstawie art. 98 § 1, 11 i 3 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 5 i § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r., zasądzając od strony powodowej na rzecz strony pozwanej kwotę w wysokości 2.854 zł, na którą składały się opłata od apelacji 1 wysokości 1.054 zł oraz 1.800 zł wynagrodzenie pełnomocnika procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia o kosztach do dnia zapłaty.